Programmalijn #04:

Ondergrondse Ordening

Periode: 2010 - 2015 Terug naar het complete overzicht

Het wordt steeds drukker in de ondergrond. Allerlei functies strijden om een plaats onder het maaiveld, zoals energieopslag, tunnels, kabels en leidingen. Dit kan gevolgen hebben voor bodem en grondwater en eventuele verontreinigingen daarin. Afstemming van functies die elkaar kunnen beïnvloeden is hard nodig, zeker in stedelijke gebieden. Daar wordt het steeds belangrijker de beschikbare ruimte efficiënt te benutten. De ondergrond speelt een belangrijke rol als het om bovengrondse kwaliteiten gaat. De ondergrond biedt ruimte voor functies die bovengronds niet of lastig inpasbaar zijn of ongewenst zijn. Ook is het bodem- en watersysteem bepalend voor de identiteit van gebieden en voor de geschiktheid van gebieden voor vormen van (bovengronds) ruimtegebruik.

Maatschappelijke urgenties en ambities zijn nodig om beweging te krijgen in ruimtelijke ontwikkeling en gebiedsontwikkeling. Er is een groot scala aan onderwerpen over de ondergrond relevant voor de ruimtelijke ontwikkeling van gebieden. De relevante ondergrondthema’s bieden houvast om in planprocessen en voor gebieden te bepalen welke thema’s van belang zijn.

Uiteindelijk gaat het erom slimme verbindingen te leggen tussen ondergrond en bovengrond. Door dat in een planproces mee te nemen kunnen die verbindingen ook echt gelegd worden. Hier komt aan bod de fasering en de inbreng vanuit ondergrond in de verschillende fasen van het proces. Uiteraard wordt ook gekeken naar kosten en baten van de ondergrond en waardecreatie met de ondergrond. Door te rekenen en te tekenen met de ondergrond kan inzichtelijk worden gemaakt hoe dat uitwerkt. Daarmee krijgt de ondergrond bij afweging en besluitvorming en nadrukkelijkere positie.

Daarbij is er geen blauwdruk voor de aanpak, dit hangt af van de transformatieopgave en het type gebied. Binnen het DOO programma zijn in de verschillende methoden en instrumenten ontwikkeld die dit proces ondersteunen.

Op meer strategisch niveau zijn gemeenten en provincies actief met het opstellen van Structuurvisies (en in de toekomst Omgevingsvisies). Dit is vanuit de RO het platform waar alle ontwikkelingen samenkomen en waar afwegingen worden gemaakt en beslissingen worden genomen richting de toekomst. Een kans om als bodemsector inzichtelijk maken welk belang de bodem vertegenwoordigt bij die afwegingen. Adequate communicatie is daarbij van groot belang: er is een schat aan informatie over bodem en ondergrond, maar de crux zit in de toepassing.

De Community of Practice, Carrousel Ondergrond en Ordening, heeft een belangrijke rol vervuld om voor de verschillende overheidslagen een omgeving te bieden om vraagstukken rondom ondergrond en ordening met elkaar te bespreken, ervaring uit te wisselen en nieuwe kennis op te doen, een samenwerking tussen SKB en COB.

Wilt u meer lezen? Er zijn vijf uitwerkingen die vallen onder Ondergrondse Ordening:

Overige informatie
Meer algemene en achtergrondinformatie over Ondergrondse Ordening vindt u op Soilpedia.

Een special over de lijn Ondergrondse Ordening, Doorgrond december 2012, met een overzicht van de projecten en resultaten.